تاریخچه رقص باله

رقص باله نوعی رقص است که حرکات آن نیاز به آمادگی بدن رقصنده در حد بالایی دارد. به رقاصان این رشته بالرین می گویند. این رقص به نوعی از ورزشهای نرمشی –کششی محسوب میشود که از رشته های پرطرفدار در کشورمان می باشد.

این رقص برای اولین بار در قرن 15 در کشورایتالیا ابداع شد و سپس در فرانسه اجرا شد. در اوایل پیدایش این رشته به دید ورزش اشرافی به آن نگاه میکردند که در مراسم حکومتی انجام میشد.

تکنیک ها و تمرین ها

رقص باله تکنیک ها و تمرین های منحصربه فرد خود را دارد که با اصطلاحات ویژه ای آموزش داده میشود همانند حرکات آکروباتیک –پانتومیم و حرکات منظم دست و پا. مدارس خاصی برای آموزش این رقص وجود دارد که هم به صورت فردی و هم گروهی انجام می شود. در برخی کشورها برای اجرای باله آهنگ با ریتم خاصی به کار می گیرند. پس از چندین سال برای جذابیت و هیجان بیشتر به این رشته حرکات با شمشیر هم اضافه شد.

پس از اینکه باله در کشورهای مختلف گسترش پیدا کرد و به عنوان رشته ای جهت تنظیم قدرت و انعطاف پذیری رقصندگان بیشتری را جذب کرد حرکات بومی و سنتی را هم به آن وارد کردند. این رقص به آمادگی بدنی بالایی نیاز دارد و بالرین ها باید تمرینات دشواری را حتی در حد رشته ژیمناستیک انجام دهند.

بسیاری از کشورها حداقل یک سازمان ملی باله برای به نمایش گذاشتن استعدادهای خویش دارند. از جمله مراکز معروف باله که به نمایش آثار رقص باله در تاریخ اختصاص داشته است باله ملی فرانسه –باله ملی انگستان –باله بولشوی در روسیه نام برد.

پیدایش رقص باله در ایران

همزمان با ورود ورزش بولینگ و افتتاح نخستین باشگاه بولینگ و خطوط بولینگ در کشور سر و صدای زیادی به پا کرد. دستگاه های بولینگ در مراکز تفریحی ایران نصب و راه اندازی شد. نخستین بار باله نیز قبل از انقلاب روسیه توسط روس ها وارد ایران شد. اولین سالن آموزش باله در ایران در شهر قزوین ساخته شد.

رفته رفته رقص باله در بین تمام کشورهای خاورمیانه به جز آذربایجان برای اولین باردر ایران راه یافت.

باله در ایران

باله توسط سه مهاجر ارمنی به نام های سرکیس جانبازیان – مادام کرنلی – مادام یلنا آودیسیان در ایران پا گرفت . ایجاد مراکز آموزش باله در شهرهای تهران – تبریز و آشنا کردن مردم ایران با این رقص توسط این سه نفر صورت گرفت. هرچند که قابل قیاس با فعالیت های هنری آن زمان نیست.

با توسعه یافتن رقص باله در شهرهای ایران و گسترش آن با اضافه کردن حرکات بومی و سنتی به آن، زمینه به وجود آمدن رقص های عربی – فولکلر در رقص های دوره قاجار و حتی ژانرهای مختلف رقص ایرانی مثل مطربی – باباکرم – روحوضی – تهرونی و شاطری را هم فراهم کرد.

اگر تلاش و حمایت تعدادی از علاقه مندان و کارشناسان رقص ایرانی و غیرایرانی در چند سال بعد نبود رقص باله به یک سرگرمی مبتذل و بسیار فقیر و فاقد ارزشهای هنری تبدیل می شد.

اولین سازمان حرفه ای رقص باله در ایران

اولین سازمان حرفه ای رقص در ایران که شامل رقص باله – سنتی ایرانی و فولکلر بود. توسط نیلا کرم –کوک به نام استودیوی هنرهای باستانی ایران به وجود آمد و اطلاعات بالایی درباره فرهنگ های شرقی داشت و برنامه های مختلفی در شهرهای زیادی در داخل و خارج از ایران اجرا کرد.

پس از این سازمان گروه های جدیدی به نام گروه ملی موسیقی – آواز و رقص فولکلر به مدیریت نژاد احمد زاده راه اندازی شد و در بیشتر کشورهای خارج از ایران اجرا کرد.

در این دوره بالرین های فعال این رقص با بازدید از تالارهای اپرا در آمریکا و اروپا به توسعه و گسترش رقص باله در ایران کمک کردند. دراین بین از کارشناسان خارجی برای پایه ریزی اپرای ایران دعوت کردند . پس از فعالیت های فراوان دراین زمینه برای سالن درایران سازمان باله ملی ایران در تالار رودکی تهران راه اندازی شد و از سازمان های معتبر و بین المللی ایران شد .

فعالیت بالرین ها در این تالار با 46 رقصنده ثابت و تعدادی رقصنده میهمان با فعالیت های رپراتور کلاسیک و مدرن باله شروع شد.تالار رودکی محل برگزاری بسیاری از اجراهای رقص باله شده از جهت امکانات ویژه ی تکنیکی صحنه.

سبک

رقص باله به دلیل تکنیک ها و تمرین های خاص خود که دارای تنوع و فراوانی زیادی است باعث به وجود امدن سبک های مختلف شده به طوریکه رقصندگان رقص باله برای آموزش باید امتحان تعیین سطح دهند. سازمان هایی که این مسيولیت را بر عهده دارند با توجه به شرایط آزمون هایی را برگزار کرد و رقصندگان طبق سطح قبولی آموزش خود را شروع کرده و پس از گذراندن مراحل قبلی وارد مرحله بالاتر می شوند.

مراحل رقص باله

مراحل رقص به 3 دسته تقسیم می شود : پیش مقدماتی – مقدماتی – مراحل یک تا هشت

در هر مرحله رقصندگان پس از آموزش و انجام تمرینات لازم در حضور مربیان تکنیک های خواسته شده را اجرا می کنند و در صورت تایید به مرحله بعدی می روند و در غیر این صورت این مرحله را با تمرین های بیشتر تکرار می کند و پس از آن به مرحله راه پیدا می کند. این رشته در دوره های سنی کودکان – نوجوانان – جوانان و بزرگسالان با تمرینات و آمورش های خاص خود انجام می شود.

مزیت های رقص باله

رقص باله به تمرکز و نظم مخصوص نیاز دارد و باید افراد به خاطر کار گروهی هماهنگی و وحدت ویژه ای داشته باشند و در کارهای گروهی تعامل و مشارکت خوبی را از خود نشان دهند. علاوه بر این رقص باله باعث تقویت قدرت ماهیچه ها می شود.

این رقص باعث هماهنگی و یکنواختی اندام های بدن و تناسب اندام می شود. از آنجایی که رقص باله به هماهنگی و تمرکز و دقت بالایی نیاز دارد باعث آرامش و کاهش اضطراب و نگرانی در فرد می شود و برای درمان بیماری های استخوانی – مفصلی و ستون فقرات موثر است.

این رقص در سلامت ذهن و روح و افزایش اعتماد به نفس و روحیه تعامل با دیگران هم موثر است. این رقص به رشته ژیمناستیک هم شباهت دارد که از جمله تشابهات ظاهری آن عبارت است از بدن عضلانی – پاها و انگشتان راست و کشیده.

آموزش کودکان

رقص باله از دقت بالایی برخوردار است. لذا کودکان با انجام این تمرینات و تکنیک های خاص خود باعث انعطاف پذیری و تناسب اندام و افزایش انگیزه و تقویت ذهن می شود. همینطور یادگیری جهت های 4گانه – چگونگی منظم و هماهنگ راه رفتن و دنبال کردن هدف را یاد می دهد. شروع سن یادگیری برای کودکان 4 سال است.